سندرم روده تحریک پذیر(IBS) چیست؟

سندرم روده تحریک پذیر(IBS) چیست؟

سندرم روده تحریک پذیر (Irritable Bowel Syndrome)، یک بیماری گوارشی مزمن است که باعث بروز ناراحتی زیاد در ناحیه شکم می شود. این سندرم گوارشی در بین بسیاری از خانم ها و آقایان رواج دارد. آن دسته از افرادی که به این اختلال مبتلا می شوند، درد شدیدی را در ناحیه شکمی تجربه می کنند. در این مطلب از سایت دکتر یامینی فوق تخصص گوارش، کبد و آندوسکوپی در شهر تهران قصد داریم تا شما عزیزان را با سندرم روده تحریک پذیر و علائم آن آشنا نماییم.

در مورد سندرم روده تحریک پذیر (IBS) چه می دانید؟

سندرم روده تحریک پذیر که به نام کولون عصبی یا کولیت اسپاستیک معروف است، نوعی اختلال بوده که بیمار به طور مداوم درد شدیدی را در ناحیه شکمی احساس می کند. این نوع سندرم باعث ایجاد اختلال در بافت روده یا ابتلا به سرطان نخواهد شد. این اختلال را می توان با تغییر در برنامه رژیم غذایی و سبک زندگی فرد درمان کرد. هنوز بسیاری از پزشکان در مورد علت ابتلا به این اختلال گوارشی اطلاعات دقیقی ندارند. برخی از گزارشات حاکی از آن است که رشد میکروب های گاستروانتریت عفونی باعث ابتلا به این سندرم می شود. 

علائم ناشی از سندرم روده تحریک پذیر چیست؟

یک سری علائم و نشانه ها وجود دارد که از طریق آنها متوجه بروز این سندرم در خود خواهید شد. البته این علائم، متغیر بوده و در هر فردی می تواند متفاوت باشد. متاسفانه، فردی که به این اختلال مواجه است به مدت طولانی دردهای شدید شکمی را تجربه خواهد کرد. از جمله شایع ترین این علائم می توان به موارد زیر اشاره نمود. 

•    گرفتگی و دردهای شدید در شکم

•    اسهال و یبوست مداوم

•    ناتوانی در دفع کامل مدفوع

•    خروج ترشحات به هنگام عمل دفع

•    احساس نفخ شدید شکم و دفع مکرر گاز

•    ناتوانی در هضم غذا

•    بروز اختلالات گوارشی

آشنایی با علائم سندرم روده تحریک پذیر

اختلال روده تحریک پذیر و انواع آن

علائم سندرم روده تحریک پذیر در افراد می تواند متفاوت باشد. دلایلی چون عفونت، انقباضات غیر ارادی عضلات روده، استرس مداوم و میکروب ها می توانند باعث تشدید این اختلال شوند. تمام بیماران مبتلا به این سندرم نیازی به دارو جهت درمان ندارند. با رعایت رژیم غذایی، کاهش استرس و تغییر سبک زندگی میتوان این مشکل را رفع نمود. در برخی موارد، پزشک با توجه به وضعیت بیمار یک سری داروها را جهت رفع این اختلال تجویز می کند. به طور کلی، بیمار در این شرایط سه نوع اختلال گوارشی را تجربه می کند که عبارتند از:

-    اختلالات شدید گوارشی که با یبوست همراه است. (IBS-C)

-    اختلالات شدید گوارشی که با اسهال همراه است. (IBS-D)

-    اختلالات شدید گوارشی که با ترکیب اسهال و یبوست همراه می باشد. (IBS-A)

سندرم روده تحریک پذیر بیشتر در چه افرادی رخ می دهد؟

خانم ها در مقایسه با آقایان بیشتر در معرض ابتلا به اختلال سندرم روده تحریک پذیر می باشند. این اختلال در افراد کمتر از 50 سال بیشتر دیده شده است. به طور کلی، آن دسته از افرادی که در دوران کودکی مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفته و استرس ناشی از آن حادثه را با خود به همراه دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال هستند. علاوه بر آن، این نوع اختلال در افراد دارای سابقه عفونت شدید دستگاه گوارش بیشتر دیده شده است. 

روش های درمان اختلال روده تحریک پذیر 

از دستورالعمل های مختلفی می توان جهت درمان سندرم روده تحریک پذیر استفاده نمود. پزشک با بررسی شرایط بیمار می تواند بهترین راه حل درمانی را به او جهت رفع این اختلال پیشنهاد کند. از جمله این راهکارهای درمانی می توان به موارد زیر اشاره نمود. 

-    حتی الامکان از قرار گرفتن در موقعیت های استرس زا پرهیز نمایید.

-    فعالیت های بدنی خود را افزایش داده و به طور مرتب ورزش نمایید.

-    رژیم غذایی خود را تغییر دهید. (عدم مصرف گلوتن و استفاده از مواد غذایی با فیبر بالا)

-    سبک زندگی خود را اصلاح کنید. (انجام یوگا و مدیتیشن، برخورداری از خواب کافی و...)

در برخی موارد که شرایط بیمار، حاد باشد پزشک یکسری داروها را جهت رفع درمان این اختلال برای او تجویز خواهد کرد.   

منابع

-    https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/stomach-liver-and-gastrointestinal-tract/irritable-bowel-syndrome-ibs

-    https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/irritable-bowel-syndrome/symptoms-causes/syc-20360016